Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Przegędzy 

ul. Mikołowska 61a 

 44-238 Przegędza

Kronika Parafii Przegedza

Przegędza to wioska znajdująca się pomiędzy Rybnikiem a Leszczynami. Nazwa miejscowości została umieszczona wśród kilkudziesięciu osad obciążonych dziesięciną na rzecz Kolegiaty Św. Krzyża w Opolu. Sam kościół do rangi kolegiackiej został podniesiony w XIII wieku, ale wykaz zobowiązań poszczególnych wsi znamy dopiero z XVII-wiecznego transumptu. Parafia przegędzka jest jednak dużo młodsza ? istnieje bowiem od 1973 roku. Przegędza początkowo była związana z parafią rybnicką, która w szczytowym okresie swojej działalności skupiała 25 miejscowości, a w późniejszym okresie, aż do 1973 roku, z parafią leszczyńską św. Andrzeja Boboli. Msze św. odprawiano wówczas w małej, przydrożnej kaplicy. Wierni z Przegędzy - wówczas wspólnoty liczącej zaledwie 1200 osób - mieli jednak ambicje, by zbudować własny kościół. Droga do Leszczyn zajmowała bowiem od 20 do 35 minut.

22 maja 1973 bp Herbert Bednorz mianował rektorem kapliczki ks. Henryka Pawlicę, będącego w tym czasie wikariuszem w parafii leszczyńskiej. Przyszła parafia liczyła 1200 wiernych. 30 grudnia 1980 Urząd Wojewódzki w Katowicach wydał zgodę na rozbudowę kaplicy, a to umożliwiło biskupowi Herbertowi Bednorzowi erygowanie tam 17 marca 1981 parafii.

Budowa kościoła

16 kwietnia 1982 rozpoczęto prace budowlane. Pasterkę 1982 roku odprawiono już w dolnych pomieszczeniach, które obecnie są salkami katechetycznymi. W marcu 1987 roku biskup Janusz Zimniak wmurwał kamień węgielny. Konsekracji dokonał w niedzielę 28 sierpnia 1988 biskup Damian Zimoń. Zespół budynków części sakralnej i mieszkalnej oraz wystrój wnętrza kościoła zaprojektował inż. arch. Karol Gierlotka. Kościół i otoczenie swoją wielofunkcyjnością nawiązuje do typu kościołów osiedlowych, natomiast pod względem wystroju ?łączy elementy kościołów namiotowych i rzeźbiarskich?. W 1995 roku założono w parafii cmentarz. Dzwony odlane w ludwisarni Felczyńskich w Taciszowie zawieszono na dzwonnicy w 1997 roku. Od lutego do czerwca 2008 roku trwały prace budowlane związane z przebudową prezbiterium. Projektantem oraz wykonawcą mozaiki, nawiązującej do pierwotnego wystroju kościoła został artysta-plastyk Bogdan Szymura. Zaprojektował on również i wykonał wystrój bocznych kaplic - Miłosierdzia Bożego i Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. 28 sierpnia 2011 poświęcenia nowych organów dokonał ks. prof. Antoni Reginek. 24 sierpnia 2013 - z udziałem abp. Wiktora Skworca - parafia obchodziła jubileusz 25-lecia poświęcenia kościoła oraz 50-lecia święceń kapłańskich ks. Henryka Pawlicy, pierwszego proboszcza.

Kapliczki i krzyże przydrożne

Ozdobiona profilowanym gzymsem kapliczka w stylu klasycystycznym z ośmioboczną wieżyczką na dachu pochodzi z 1840 r. Wybudował ją mieszkaniec Przegędzy ? Józef Piątek. Do niedawna znajdował się w jej wnętrzu XVIII-wieczny obraz ?Ukrzyżowanie?, który trafił tu z rozebranego na początku XIX kościoła pw. Jana Chrzciciela. Kapliczka została przesunięta i odnowiona w 1966 roku dzięki proboszczowi z Leszczyn ? ks. Wilhelmowi Dłucikowi. Od 1946 roku w niedziele i święta odprawiali przy niej Msze św. duchowni parafii leszczyńskiej. Po wybudowaniu kościoła pełniła funkcję kaplicy cmentarnej. Ponadto w parafii znajdują się: przy ul. Mikołowskiej krzyż przydrożny oraz przy ulicach Mikołowskiej i Powstańców, zbudowane w latach 1913-1930, trzy kapliczki.